Hipertansiyonun çocuklarda da görülmesi dikkat çekici bir durum. Son yıllarda, çocuklarda hipertansiyon oranında artış yaşandığı belirtiliyor. Çocuklarda hipertansiyonun en önemli sebeplerinden biri ise obezite.
Çocuklarda Hipertansiyonun Nedenleri
Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurdan Yıldız, hipertansiyonu “Uygun yöntemle yapılan üç ayrı ölçümde kan basıncının yaş, cinsiyet ve boya göre belirlenen sınır değerlerin üstünde olması” olarak tanımlıyor. Prof. Dr. Yıldız, çocuklarda hipertansiyonun başlıca nedenlerini şöyle sıralıyor: obezite, böbrek atardamarında darlık, böbrek toplardamarında pıhtı oluşması, kalpten çıkan ana atardamar olan aort damarında darlık, hipertiroidi gibi bazı endokrin hastalıklar, doğumsal ve edinsel böbrek hastalıkları, uyku bozuklukları ve bazı tümörler.
Yaşa Göre Hipertansiyon Nedenleri
Her yaşta çocuklarda hipertansiyon ortaya çıkabilir ve yaşa göre nedenleri farklılık gösterir. Prof. Dr. Yıldız, yenidoğan ve bebeklik döneminde kalp ve damar hastalıkları ile doğumsal böbrek hastalıklarının hipertansiyonun başlıca nedenleri olduğunu belirtirken, 1-6 yaş arası çocuklarda doğumsal ve edinsel böbrek hastalıklarının en sık rastlanan sebepler olduğunu vurguluyor. 6-10 yaş arası çocuklarda glomerulonefritler gibi edinsel böbrek hastalıkları ve esansiyel hipertansiyon yaygınken, 6-18 yaş arası çocuklarda ise obezite ve esansiyel hipertansiyon en sık görülen sebepler arasında.
Hipertansiyon Belirtileri ve Teşhisi
Çocuklarda hipertansiyon belirtileri genellikle fark edilmeyebilir. Ancak ciddi hipertansiyon durumunda halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, çift görme, görme kaybı ve çarpıntı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Prof. Dr. Yıldız, çocuklarda hipertansiyonun saptanması ve tedavisinin, uzun dönemde kalp ve damar hastalıkları ve böbrek yetmezliği riskinin azaltılması açısından büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Hipertansiyonun Kontrolü ve Tedavisi
Hipertansiyon saptanan çocuklarda öncelikle uygun yöntemlerle tanı doğrulanır ve altta yatan nedenler öykü, muayene ve laboratuvar tetkikleri ile belirlenir. Üriner sistem ultrasonografisi ve radyolojik tetkikler yapılır, göz dibi muayenesi ve kardiyolojik muayene ile ekokardiyografi uygulanır. Eğer çocukta yüksek kan basıncı ve evre 1 hipertansiyon saptanırsa, çoğunlukla ilaç dışı tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Obezitesi olan çocuklarda kilo verilerek kan basıncı kontrol altına alınabilir. Ancak organ hasarı varsa ilaç tedavisine başlanır.
Ailelere Düşen Görevler
Hipertansiyonu olan çocukların ailelerine büyük görev düşüyor. Prof. Dr. Yıldız, ailelere çocuklarda hipertansiyon belirtilerine dikkat etmeleri ve şüphelenmeleri durumunda doktorlarına başvurmaları gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve egzersizi yaşam tarzı haline getirmeleri ve çocuklarına örnek olmaları gerektiğini vurguluyor.
Çocuklarda hipertansiyonun kontrol altına alınması, onların sağlıklı erişkinler olmasını ve uzun dönemde kalp ve damar hastalıklarından korunmalarını sağlayacaktır.