Stres ve Kanser: Gerçekten Bağlantılı mı?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yıllardır doktorlar, ciddi yaşam olaylarının (yas, boşanma, büyük travmalar) çoğunlukla kanserin başlangıcından hemen önceki yıllarda meydana geldiğini gözlemlemektedir. Bu gözlemler, stresin kansere neden olup olamayacağı konusunda bazı soru işaretleri doğurmuştur. Stresin, 2030 yılına kadar kanserli insan sayısının üçte bir oranında artarak dört milyona ulaşacağı öngörüsüyle daha da önemli bir konu haline gelmesi bekleniyor. Bazı kanser uzmanları, stresin vücut üzerindeki etkilerine dair ortaya çıkan kanıtların iki durum arasında bir bağlantı olabileceğini gösterdiğini söylüyor.

Brighton Üniversitesi’nden Profesör Melanie Flint, stres hormonlarının kanser üzerindeki etkisini incelemektedir. Flint, “Bana göre, stres hem kanserin başlangıcına hem de kanserin yayılmasına katkıda bulunuyor, ancak doğrudan bir neden değil, katkıda bulunan bir faktör.” diyor.

Geniş popülasyonları zaman içinde izleyen bazı araştırmalar da bu görüşü destekliyor gibi görünüyor. Finlandiya’da yapılan ve 10.000 kadını 15 yıl boyunca takip eden bir çalışma, yakınlarını kaybeden kadınların beş yıl içinde meme kanserine yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu buldu. Ayrıca, iş yerinde strese maruz kalmanın, 65 yaş altı erkeklerde prostat kanseri riskini artırdığı ve kadınlarda da meme kanseriyle ilişkili olduğu tespit edildi.

Stres ve Kanser: Kesin Bir Bağlantı Var mı?

Tüm bu verilere rağmen, stres ve kanser arasında kesin bir ilişki kurmak zor. Kanser Araştırmaları Enstitüsü’ne bağlı Evrim ve Kanser Merkezi’nin müdürü Profesör Trevor Graham’a göre, stres genellikle kanser riskini artıran diğer davranışlarla birlikte görülüyor. Graham, “Stresli bir yaşam, sigara içmek, çok fazla alkol tüketmek, hareketsizlik ve sağlıksız beslenme gibi kanser için birçok risk faktörüyle bağlantılı olabilir; bu sebeple neden olan faktörleri birbirinden ayırmak zordur.” diyor.

Stresin vücutta bir dizi etkiye neden olduğu biliniyor. Flint, “Stres, stres hormonu kortizolün salgılanmasına neden olur. Kortizol, her hücrede bulunan reseptörlere bağlanır ve bu, iltihaplanma da dahil olmak üzere çeşitli diğer süreçleri düzenler. Stres ve kortizol da bağışıklık sistemini baskılayabiliyor.” diye ekliyor.

Bilim insanları, laboratuvar ortamında stresin hücreler üzerindeki etkisini taklit etmeye çalıştılar ve bu deneyler, stresin DNA’ya zarar verdiğini ve hücrelerde değişikliklere yol açtığını, eğer çoğalmasına izin verilirse kansere dönüşebileceğini ortaya koydu. Ancak Graham, stresin modellenmesinin zor olduğundan, bunun insan vücudunda gerçekten neler olup bittiğine dair iyi bir gösterge olmayabileceğini belirtiyor. Çoğu insanın bu hasarı doğal yollarla onarabilmesi de olasıdır.

Kanser Yayılımında Stresin Rolü

Uzmanlara göre, stresin kanser geliştikten sonra yayılmasında rol oynayabileceğine dair kanıtlar en güçlü olan noktadır. Stresin, bağışıklık sistemi üzerinde baskılayıcı etkisi ve hücrelerde hasara neden olma potansiyeli, kanserin daha agresif bir şekilde yayılmasına zemin hazırlayabilir.

Kanser tedavisi sırasında yaşanan stres, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir ve iyileşme süreçlerini uzatabilir. Bu nedenle, stres yönetimi ve psikolojik destek, kanser tedavisinin önemli bir parçası haline gelmiştir. Stresin, doğrudan kanser nedeni olmasa da, hastalığın seyri üzerinde olumsuz etkileri olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Stres Yönetimi ve Önleyici Tedbirler

Stresi azaltmak için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Meditasyon, yoga, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme, stresin olumsuz etkilerini azaltmada etkili olabilir. Ayrıca, sosyal destek ağlarının güçlendirilmesi ve profesyonel psikolojik destek alınması da stresi yönetmeye yardımcı olabilir.

Stresin, kansere doğrudan neden olup olmadığı konusu hala tartışmalı olsa da, stresin vücut üzerindeki olumsuz etkileri göz ardı edilmemelidir. Stres yönetimi, genel sağlık ve yaşam kalitesini artırmanın önemli bir parçasıdır.

Sonuç olarak, stresin kansere neden olup olmadığını kesin olarak söylemek zor olsa da, stresin vücut üzerindeki olumsuz etkileri göz ardı edilemez. Stresin, kanser riskini artıran diğer faktörlerle birlikte rol oynayabileceği düşünülmelidir. Stresin olumsuz etkilerini azaltmak için, sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmek ve stres yönetimi tekniklerini uygulamak önemlidir.

Sonuç: Stres ve Kanser Arasındaki Karmaşık İlişki

Stres ve kanser arasındaki ilişki karmaşıktır ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Ancak, mevcut kanıtlar stresin kansere neden olmasa bile, hastalığın ilerlemesine ve yayılmasına katkıda bulunabileceğini göstermektedir. Bu nedenle, stres yönetimi, kanser tedavisinin önemli bir parçası olarak ele alınmalıdır.

Stresin, kansere neden olup olmadığını kesin olarak belirlemek zor olsa da, stresin vücut üzerindeki olumsuz etkileri ve kanserle ilişkili risk faktörleri göz önünde bulundurulmalıdır. Stresin olumsuz etkilerini azaltmak için, sağlıklı yaşam tarzı ve stres yönetimi tekniklerinin benimsenmesi önemlidir.